MẢNH VỠ TRẦN AI
Hôm ấy trên đường về ngồi trên xe bà Phúc vẫn chưa hết súc động .Quá khứ ùa đến như luồng gió đưa suy tư của bà về những tháng ngày đầy mơ mộng .
Cô sinh viên trường kinh tế tài chính nổi tiếng xinh đẹp ,đài các đứng ở đâu cũng không thể lẫn được trong đám bạn bè bởi những bộ đồ đắt tiền rất hiếm thời đó .Xuất thân trong gia đình thương gia giầu có nhưng cô vẫn được gọi đi học đại học vì cha mẹ cô trước đây rất tích cực ủng hộ chính quyền cách mạng từ khi nó mới thành lập .Chiến thắng làm cho người ta say sưa, số trí thức đông đảo theo cụ Hồ thắng lợi trở về ,tiếp quản các cơ sở đào tạo của chế độ thực dân để lại quá ngoạn mục, trùm lên giới sinh viên thời ấy một vầng hào quang chói lọi.người ta say mê những điều mới mẻ bằng cả tấm lòng mộng mơ huyền ảo không phân biệt thực hay chỉ đơn thuần lý thuyết .Giới trẻ ngập chìm trong ước vọng xả thân ,trái tim hừng hực nhiệt huyết lao vào bể khổ để cứu nhân độ thế, những bài ca kêu gọi vang lên mọi nơi đại loại kiểu "Về đây chung tháng ngày ,về đây tôi cùng anh bước trên đường cày" cơn lốc xoáy vĩ đại cuốn hút cả giới trẻ .Trong những ngày kéo xe chở đất xây dựng đường Cổ ngư, Phúc đẩy chung xe với cô bạn cùng lớp ,đó là Thanh người Thanh Hóa họ luôn vươn lên dẫn đầu thành tích .cô gái khuê các không muốn để các bạn nhìn mình với cái nhìn như một kẻ ăn bám ,bóc lột .Lòng tự trọng và nhiệt huyết tuổi trẻ khiến cô lao vào công việc như ma ám ,tình bạn giữa hai người sẽ chẳng có gì đặc biệt, nếu như Thanh không có người anh họ xa ,học bên khoa kiến trúc trường đại học bách khoa, cũng cùng tham gia lao động trên công trường, những phút giải lao ngắn ngủi thường sang thăm .Anh chàng bị cuốn hút bởi một cô tiểu thư xinh đẹp nổi trội trong đám bạn bè về cách ăn mặc sang trọng ,nhưng làm việc lại lăn xả chẳng kém ai ,còn cô nàng bị hấp dẫn bởi anh cán bộ đoàn trường bạn đẹp trai,hát hay luôn nổi bật mỗi lần bên ấy đảm nhiệm chương trình văn nghệ giữa giờ giải lao .Tình yêu đến giữa lúc thời cuộc đổi thay làm cho lứa đôi thêm nhiều mộng mị, nó như được chắp thêm đôi cánh mộng ảo để mà bay đến đến những cõi huyễn hoặc xa vời .Hết thời gian lao động họ đã thành đôi uyên ương không thể xa lìa,tất nhiên trong vai trò trung gian Thanh đã trở thành người bạn thân thiết không ai thay thế được .Hàng tuần cứ hết giờ học ngày thứ bẩy Phúc đạp xe rẽ vào phòng ở của Thanh trong ký túc xá đã thấy Huy anh chàng sinh vien kiến trúc ở đó,sáng chủ nhật Phúc đến đón Thanh đèo đi chơi lòng vòng các phố Hà Nội ,đích đến cuối cùng lại là ký túc xá trường bách khoa ,nơi có Huy và những người bạn của anh đang chờ đợi .thời gian trôi đi tình của họ cũng lớn lên theo ngày tháng . Hết 4 năm Phúc tốt nghiệp ra trường,được phân công về một nông trường làm việc .Huy đang thực tập năm cuối cùng ,đúng thời gian này ông bà thương gia giàu có đất Hà thành tìm được nơi gửi gắm cô con gái rượu của mình .vấn đề lấy chồng cho Phúc được đặt ra, nó vấp phải sự chống đối quyết liệt của cô cử nhân tân thời .Hai luồng tư tưởng chống đối nhau ,một bên là gia đình nề nếp,gia giáo thuộc hàng cự phách ,một bên là tuổi trẻ đang sổi nổi khát khao thoát khỏi những ràng buộc cũ kỹ để đến với cái mới mẻ .Trong tình trạng bế tắc Phúc quyết định đưa người yêu về ra mắt cha mẹ .Một sai lầm giống như hành động đổ thêm dầu vào lửa .Ông bà thương gia không thể chấp nhận một anh chàng mặt đần thối đầu tóc bù xù ,gầy đen, quần áo nhầu nhĩ ,đi đôi giầy cũ hàng năm trời không đánh si làm con rể .một tối hậu thư đưa ra cho cô gái hoặc theo sự sắp đặt của cha mẹ ,hoặc sẽ bị xóa tên trong danh sách gia đình . càng bi đát hơn khi họ đưa nhau về ra mắt bên nhà Huy sự việc vượt ra ngoài tình cảm cá nhân .Con trai một nhà lão thành cách mạng suốt đời đấu tranh chống bóc lột không thể lấy một tiểu thư đài các con nhà tư sản đối tượng đang trong diện cần cải tạo. và một cái gì đó giống như một sự xu thời bạn bè của hai người hầu hết không ủng hộ cuộc tình này ,người duy nhất sát cánh nâng niu nó là Thanh bạn Phúc và là em họ của Huy .Tình yêu có cái lạ là khi áp lực phá nó từ bên ngoài càng mạnh nó lại càng xoắn chặt lấy nhau hai người vẫn quyết định chờ đến ngày Huy tốt nghiệp ra trường sẽ làm đám cưới .Hnh như có một sự can thiệp tế nhị rất lạnh lùng ,báo cáo tốt nghiệp xong Huy có quyết định sang Liên xô tiếp tục nghiên cứu sau đại học với lý do luận văn tốt nghiệp của anh rất xuất sắc.
Khi người ta phải sống khác với suy nghĩ của đám đông thì thì bắt đầu xẩy ra bất hạnh ,đám đông càng lớn thì bất hạnh càng lớn, khi đám đông trở thành áp đảo tuyệt đối thì nỗi bất hạnh sẽ trở thành như định mệnh ,nó biến thành số phận một kiếp người ,gặp phải hoàn cảnh này nhiều bậc tài danh còn phải khoanh tay trách trời cho ta sinh bất phùng thời, huống chi Phúc một cô gái liễu yếu đào tơ ,quá mệt mỏi cô đành buông suôi mọi truyên trong khi cái thai trong bụng bắt đầu quãy đạp .Người duy nhất được Phúc cho biết việc này là Thanh ,cô hết lòng động viên bạn .Phúc chằng buộc khéo léo,những người bên cạnh không ai biết cô có thai. gần đến ngày sinh cô chủ động xin nghỉ phép nói về thăm nhà nhưng là để về viện phụ sản sinh con ,Thanh những ngày ấy đang làm việc ở Hà Nội đón Phúc về ở cùng trong niềm thương cảm vô hạn ,Khi chuyển dạ ,hai chị em đưa nhau đến bệnh viện .Khi cô y tá đứng tuổi hoan hỉ reo lên "Đẹp quá ,là con trai mẹ tròn con vuông rồi" với những người mẹ nói chung và những người cùng đi theo đấy là một bài ca vui, nhưng với hai cô gái trẻ đây lại là sự cảnh báo cho những lo toan sắp tới .Đã có lúc Phúc ước ao một tai nạn nào đó xẩy ra để mẹ con cô cùng nhau ra đi mãi mãi .Giờ ôm con trong lòng cũng là ôm bao nỗi lo toan đến nghẹt thở, cô khóc,Thanh lại động viên, hai người rì rầm bàn nhau thâu đêm . hôm sau hai người nói rõ hoàn cảnh ,ý định của mình với cô y tá lớn tuổi và nhờ giúp đỡ .sau một hồi suy nghĩ cô y tá bảo "Do đặc thù của bệnh viện nên có nhiều người đến đây xin con nuôi hiện cũng đang có người nhờ cô xin cho một đứa trẻ .nhưng đây là việc hệ trọng nên các cháu cần suy xét kỹ trước khi quyết định " Phúc nói trong tiếng nấc nghẹn "Cháu không còn con đường nào đâu ,cô giúp cháu đi, cháu đội ơn cô, ôi mong trời phật xá tội cho con hu hu..." Nhìn người mẹ trẻ bằng cái nhìn thông cảm đầy ái ngại cô y tá bảo "Thôi được rồi các cháu cứ chuẩn bị đi một hai hôm nữa người ta sẽ đến" sự việc thế là được quyết định, bây giờ chỉ còn tình thương và sự cắn dứt trong lương tâm người mẹ .
Thời gian chờ đợi như một hơi thở dài, đến ngày hẹn,Thanh làm thủ tục xuất viện cho bạn thu xếp đồ đâu vào đấy . Phúc vẫn nằm ôm con khóc Thanh phải gọi lần thứ hai Phúc nghẹn ngào " Mình không thể làm việc ấy được ,cậu bế nó ra hộ mình đi" Thanh đến ôm đứa bé lên, bỗng Phúc chồm dậy giằng lại "Khoan ,cho mình nhìn nó lần nữa" đoạn cô nhìn con khóc nức nở "Con ơi tha lỗi cho mẹ ,cầu momg trời phật cho mẹ con tôi còn được gặp nhau lần nữa..."Thanh giằng đứa bé khỏi tay mẹ nó nói trong nước mắt "Thôi muộn rồi ,không còn dịp nào nữa đâu ,cắn răng lại cho nó xong đi" Đoạn cô bế thằng bé ra cửa, lạ là nó không khóc ra đến sân viện trời sáng lóa cúi nhìn nó thấy mắt nó nhìn cô chăm chăm ,đôi mắt trong veo in rõ hình trời mây,cái vòm xanh lơ ấy như chụp xuống đầu làm cô choáng váng cô đi như chạy ra cổng .Cô y tá đang đứng cạnh một bà già bên gốc cây gần đấy vẫy chị lại bảo trao thằng bé cho bà này-Trời ơi trao cháu tôi cho bà già đen đúa này ư- cô nhìn trân trối như người mất trí ,rồi cố cắn chặt răng cho khỏi hét lên khi thấy bà mở cái khăn vuông cáu bẩn ra bọc đứa bé ,hành động tỉnh táo cuối cùng của cô là rút tập tiền đưa cho bà già bảo mang về để mua sữa cho nó, nhưng lại gặp phải cái nhìn lạnh đến ghê người của bà "Cám ơn cô tôi không cần đâu ,tin tôi đi, tôi thương cháu bằng tình người chứ không bằng tiền" nói rồi bà lấy chiếc mê nón che cho thằng bé ngồi lên chiếc xích lô chờ sẵn đấy đi về đâu không rõ. Đưa nhau về nhà hai cô đều như sống trong ảo mộng .người mẹ trẻ vương vấn đứa con còn Thanh cứ bị ám ảnh bởi hình ảnh người đàn bà đen đúa, trời ơi,ước gì câu truyện cổ tích bà tiên sống dưới lốt kẻ ăn mày là có thực .
Phúc lấy chồng thuận theo sự sắp đặt của cha mẹ .Chồng cô là con trai duy nhất của một thương gia đất cảng ,hai gia đình vốn là bạn làm ăn lâu năm, giữa lúc hai bên hoan hỉ vì đã dựng vợ gả chồng cho con đúng theo ý muốn thì Phúc bị loại khỏi biên chế nhà nước vì lý do lấy chồng thuộc thành phần bóc lột .Ôm trái tim đầy thương tích về nhà chồng trong hoàn cảnh vừa trải qua cuộc cải tạo tư bản tư doanh, tài sản chẳng còn , Anh chồng ốm yếu ngoài tài tiêu tiền ra không biết làm việc gì .Đã được học về kinh tế Xã Hội Chủ Nghĩa lại trải qua thực tế buôn bán của gia đình, cô cử nhân kinh tế phát hiện ra ngay những kẽ hở trong tổ chức tưởng rất chặt chẽ của nền thương mại bao cấp ,con người không phải là những ro bot ,nhu cầu sống luôn có những biến động ,xu hướng tuột khỏi những phân phối tem phiếu và những tiêu chuẩn định lượng thường xẩy ra, để làm được việc này cần phải có sự chuyển đổi thành tiền, cô đã khéo léo tổ chức thành công việc trao đổi mua tem phiếu và mua hàng cung cấp theo tem phiếu bán ra thị trường tự do và mang những hàng đặc biệt từ những vùng nông thôn tự do đưa vào cho những cá nhân có nhu cầu trong thị trường bao cấp, chạy vạy luồn lách với những mối quan hệ cuộc sống gia đình ổn định khá trở lại.
Những năm Mỹ đánh phá âc liệt Hải Phòng,đưa gia đình sơ tán về quê chồng ngay thị trấn Ninh Hiệp nhận thấy vị trí đắc địa của nó, Phúc xin mở sạp hàng ngay trong chợ, năm 1972 cậu em trai đi bội đội hy sinh cô lại về Hà Nội giúp mẹ vượt qua cơn sốc, vực lại hai sạp hàng trong chợ Đồng Xuân .Khi hai miền nam bắc thống nhất cô đã là chủ của nhiều cửa hàng từ Hải Phòng ,qua Ninh Hiệp rồi Hà Nội những cửa hàng tuy không lớn nhưng đầy tiềm năng .Rồi xóa bỏ bao cấp, rồi mở cửa thị trường, công việc ngày càng thuận lợi. Thanh lúc này đang làm ở ban ngoại thương một huyện ngoại thành
,được giao làm kế hoạch 3, cô lại sang sát cánh với Phúc, hàng nhập khẩu hồi đó chủ yếu từ các nước đông âu bao gồm cả ti vi tủ lạnh ,qua hệ thống cửa hàng của Phúc tiêu thụ nhanh hơn ,lợi nhuận cũng hơn hẳn khi giao cho những cửa hàng bách hóa nhà nước .Công việc làm ăn rất thuận lợi nhưng Thanh không vui lên được bao nhiêu vì đời tư có những mắc mớ không thể giải thích được Thanh đã xây dựng gia đình nhiều năm mà không sinh con .Cô tâm sự với Phúc "không hiểu sao cứ mỗi lần gần gũi chồng cô lại thấy hiện lên đôi mắt trong veo của thằng bé ,phản chiếu cả bầu trời xanh thắm, rõ từng gợn mây, chụp xuống người cô, tạo nên cảm giác hãi hùng khôn tả " Mấy năm sau chồng bỏ đi với người khác, có đợt xuất khẩu lao động cô xin đi rồi ở lại buôn bán .quan hệ giữa hai người phụ nữ vẫn rất mật thiết, hàng gửi đi ,hàng gửi về ,vốn liếng tăng nhanh trông thấy,Thanh đã xây dựng thành công công ty buôn bán ở nước ngoài .Nguồn hàng trong nước đánh sang trước đây chủ yếu là của Phúc nay có cả hàng một số hãng may trong thành phố Hồ chí Minh .Lâu lâu về nước hai người phụ nữ thường cùng nhau đi chơi ,cũng chả nhớ họ cùng nhau đi lễ chùa từ bao giờ .Có lẽ khởi đầu là ở Phúc ngay từ những ngày tháng đầu tiên buôn bán trên thị trường tự do,mà hồi đó đang bị hạn chế gắt gao ,trước hàng trăm mối lo toan rình rập, ranh giới thành bại mong manh trong gang tấc ,những sự trở mặt đến ghê người làm chuẩn mực niềm tin ở đời chao đảo, tâm thức lúc bị dồn nén, lúc bị giằng xé tơi tả ,trái tim bà đã có những lần co thắt đau đến nghẹt thở ,người ta lúc đau mệt thể xác có thể nghỉ ngơi chữa thuốc, còn lúc đau mệt trong tâm hồn chẳng có cách nào mà nghỉ ngơi chữa chạy.
,được giao làm kế hoạch 3, cô lại sang sát cánh với Phúc, hàng nhập khẩu hồi đó chủ yếu từ các nước đông âu bao gồm cả ti vi tủ lạnh ,qua hệ thống cửa hàng của Phúc tiêu thụ nhanh hơn ,lợi nhuận cũng hơn hẳn khi giao cho những cửa hàng bách hóa nhà nước .Công việc làm ăn rất thuận lợi nhưng Thanh không vui lên được bao nhiêu vì đời tư có những mắc mớ không thể giải thích được Thanh đã xây dựng gia đình nhiều năm mà không sinh con .Cô tâm sự với Phúc "không hiểu sao cứ mỗi lần gần gũi chồng cô lại thấy hiện lên đôi mắt trong veo của thằng bé ,phản chiếu cả bầu trời xanh thắm, rõ từng gợn mây, chụp xuống người cô, tạo nên cảm giác hãi hùng khôn tả " Mấy năm sau chồng bỏ đi với người khác, có đợt xuất khẩu lao động cô xin đi rồi ở lại buôn bán .quan hệ giữa hai người phụ nữ vẫn rất mật thiết, hàng gửi đi ,hàng gửi về ,vốn liếng tăng nhanh trông thấy,Thanh đã xây dựng thành công công ty buôn bán ở nước ngoài .Nguồn hàng trong nước đánh sang trước đây chủ yếu là của Phúc nay có cả hàng một số hãng may trong thành phố Hồ chí Minh .Lâu lâu về nước hai người phụ nữ thường cùng nhau đi chơi ,cũng chả nhớ họ cùng nhau đi lễ chùa từ bao giờ .Có lẽ khởi đầu là ở Phúc ngay từ những ngày tháng đầu tiên buôn bán trên thị trường tự do,mà hồi đó đang bị hạn chế gắt gao ,trước hàng trăm mối lo toan rình rập, ranh giới thành bại mong manh trong gang tấc ,những sự trở mặt đến ghê người làm chuẩn mực niềm tin ở đời chao đảo, tâm thức lúc bị dồn nén, lúc bị giằng xé tơi tả ,trái tim bà đã có những lần co thắt đau đến nghẹt thở ,người ta lúc đau mệt thể xác có thể nghỉ ngơi chữa thuốc, còn lúc đau mệt trong tâm hồn chẳng có cách nào mà nghỉ ngơi chữa chạy.
Phúc vào lễ chùa lúc đầu chỉ là để tìm chút yên tĩnh, mong vay mượn chút thanh thản từ cõi thiền, dần dần cô ngưỡng mộ tôn giáo này ngộ ra bao điều hay nơi cõi phật ,ở đây không có truyện mang nhóm người này ra đối đầu với nhóm người khác,cũng không có truyện mang dân tộc này đi cai trị dân tộc kia. ở đây không có mưu hại giữa con người chỉ có khuyến khích cái thiện ,diệt trừ cái ác mà trước hết là khuyến cái thiện trong chính lòng mình ,diệt cái ác trong chính tâm mình .Trước cửa phật bậc đế vương cũng như kẻ ăn mày chỉ khác nhau cái bổn phận làm việc ,sướng khổ không phải ở miếng ăn,cái mặc mà là ở cái tâm thanh,ý tịnh ,nhẹ lòng không vướng nợ bởi điều ác nơi cõi thế ,khi hiểu ra tự nhiên không còn oán hận .Thăng giáng kiếp làm người đã có lúc bà nung nấu oán thù ,giờ như được nước cành dương rửa bỏ ,ý nghĩ trả thù đã biến thành khát vọng giúp kẻ ác hoàn lương phục thiện ,và cứu giúp những người chưa may mắn, là người hiểu biết rộng, bà không tin có phép mầu nhưng bà tin ở lòng hiếu thiện của con người chính nó đã cứu cánh cho loài người bao lần thoát khỏi nguy cơ diệt vong, giống người không quay trở lại thời man rợ .
BàThanh từ nước ngoài về sẵn lòng trắc ẩn hòa theo rât nhanh hai bà đi nhiều nơi,làm từ thiện rất nhiều nhưng trong lòng mỗi người không nói ra hình như vẫn còn vương vấn một món nợ trên cõi thế .Ở đâu có người làm việc thiện là họ đến ủng hộ, không biết có phải đã động tới đức từ bi ,mà trong mơ hồ hình như họ đã tìm tới được cái điều mình đang mắc nợ.
Hôm ấy ngay từ lúc vừa nhìn thấy, hai bà đã sững sờ, cái hình dáng quá quen thuộc vùi trong dĩ vãng bao năm giờ bỗng nhiên hiện ra trước mắt.Chàng trai có dáng người giống hệt con người cách đây ngót 50 năm chỉ khác ở đôi mắt ,nhưng đôi mắt ấy lại là nỗi lưu luyến ,ám ảnh cả hai người phụ nữ bao nhiêu năm nay.Cái mà trước khi rời xa nó hai bà đều cố gắng ghi sâu trong ký ức .Hình như, sao lại hình như .Bà Phúc nhớ lần sau đó bà đã kể hết với Sư thầy sau khi suy nghĩ thầy bảo "nghiệp đời là cứ muốn truy tìm cho tới cái tận cùng ấy là do tâm mình còn chút sân si .Nay cụ Thiện đã mất ai giúp cho được điều này ,thôi thì cứ sắc sắc không không, nếu cứ để tâm thu nhỏ vào cái tình nhỏ thì cõi thế này mênh mông xa vời lắm biết tìm đâu cho ra, chi bằng cứ để lòng mình rộng lớn bao trùm muôn cái nhỏ thì lo gì phúc không hiện ra trước mặt .ở đời chỉ chăm cho một đứa ,lo cho một đứa chắc gì đã thành đứa con ngoan, nhưng có lòng từ bi phổ độ thì trên cõi thế sẽ có thêm hàng nghìn đứa trẻ nên người ,huống hồ thí chủ muốn mang cái tình nhỏ đi chuộc cái lỗi lớn chắc gì chuộc được .Đứa trẻ không coi mình là mẹ của riêng nó ,nhưng coi mình là mẹ của ngàn đứa trẻ như nó, vậy chẳng hạnh phúc lắm sao" Nghe sư thầy giảng giải hai bà yên tâm ra về ,bà Thanh quay lại trời tây với công việc của mình, bà Phúc như có giun dủi tháng nào cũng về lễ chùa đôi ba lần, lần nào cũng vào thăm nhà vợ chồng Dặm . Cho đến ngày hôm nay nghe đứa trẻ nói vậy bà cứ lâng lâng phải chăng cái phúc đã hiện ra trước mắt bà .
Người chồng ốm yếu mất sớm bỏ lại cho bà 3 đứa con bà đã lo toan cho chúng ăn học đầy đủ hai đứa con trai đều là công chức nhà nước ,vợ chúng ở nhà trông nom nhà hàng ,riêng cô con gái đầu giống mẹ cả người lẫn nết tốt nghiệp đại học xong trở về trông nom công việc kinh doanh với mẹ ,bà giao cho quản lý hai sạp hàng của ông bà ngoại để lại trong chợ đồng xuân các con bà đều phương trưởng ,khá giả ,gia đình êm ấm không có gì phải lo toan .Từ bao năm nay con tim của bà chỉ đau đáu về cái mảnh vỡ của đời bà, bị bà hất vào cõi đầy cát bụi .Hình như bà đã đi đúng đường ,hình như đang hứa hẹn một điều tốt đẹp .Con tim của bà bỗng rộn lên ,con tim nhỏ bé bao nhiêu năm nén chịu. bao nhiêu năm thấp thỏm lặn lội trong lo âu buồn tủi nó chỉ gắng gượng được đến lúc này là do nó còn sứ mạng đi tìm một con tim bất hạnh, giờ gần đích nó kiệt sức. Ở cái tuổi trên bẩy mươi bệnh tim của bà Phúc tái phát, một điều rất không hay cho người cao tuổi .bà nằm gục trên giường bệnh con cái hết lòng chăm sóc,bạn bè tới thăm nhiều lắm vợ chồng nhà Dặm cũng đến thăm nhiều lần, người ta đã nhờ các giáo sư danh tiếng thăm khám nhưng họ đều bảo trái tim bà đã suy yếu đến mức độ cuối cùng không mong cứu vãn được .Một hôm sư thầy sai chú tiểu gọi thằng Dặm tới thầy bảo "Nhà chùa vốn không quản việc của cõi trần nhưng bà Phúc là chỗ thân tình là bậc tại gia chính đạo, nay bà ốm nặng .ta muốn con cùng tiểu đến thăm chuyển chút quà của ta đến cho bà" nói rồi thầy mở giương lấy ra hai bộ kinh phật lấy tấm vải điều gói một bộ đưa cho chú tiểu bảo để làm quà biếu bà Phúc, bộ còn lại thầy lấy chiếc cà sa cũ gói lại bảo khi nào thầy sang tây thiên sẽ mang theo .Đây là món quà của một người bạn tặng cô du kích thời chống pháp. Cô xuất giới sau lần bị giặc bắt do nội bộ có kẻ chỉ điểm, kẻ địch đã hành hạ cô nhiều ngày chúng cắt cả hai đầu vú để cô mất khả năng nuôi con, khi kẻ địch thả về cô lại bị nghi ngờ là đã phản bội tổ chức , cửa phật đã gột rửa cho cô bao đau đớn hờn tủi, giờ đã là sư thầy. Bao nhiêu năm thầy giữ gìn nâng niu hai bộ kinh phật không để chút sơ xẩy .Nhận món quà bà Phúc cảm động lắm cứ ôm lấy bộ kinh phật không lúc nào rời xa .Mấy hôm sau bà mất người ta gối đầu bà lên bộ sách kinh , bà nằm thanh thản như người lên cõi phật . Bà Thanh về nước muộn ,bà về đúng hôm người ta đưa vong và ảnh bà Phúc lên chùa, theo ước vọng khi còn sống vong bà được đưa về chùa của sư thầy với bức ảnh thời bà còn đang là cô sinh viên trong trắng ,con cháu bà Phúc,gia đình nhà Dặm cùng các sư sãi trong chùa tổ chức đón rước rất trang trọng .Sau lễ cầu siêu nhập tịch và các nghi lễ mọi người ra về, bà Thanh lưu lại chùa thêm một ngày cùng vợ chồng nhà Dặm ,thu xếp dọn dẹp sáng hôm sau bà bảo Dặm đừng đi làm,vợ chồng cùng bà lên chùa gặp sư thầy. Tới nơi bà lấy từ trong túi ra một phong thư đây là thư của bà Phúc .bà viết ngay sau hôm hai bà cùng gặp Sư thầy ,bà bảo đây là việc của riêng cá nhân không liên quan đến con cháu trong nhà nên nhờ bà Thanh giữ nếu chẳng may bà ra đi sớm thì nhờ bà Thanh mang lên chùa nhờ sư thầy giúp ,chỉ có điều không ngờ ba ra đi quá nhanh như vậy .Nội dung bức thư là lời cám ơn Sư thầy đã chỉ ra cho bà con đường đúng hóa giải cho bà nỗi trầm tư u uất bấy nay ,bà cám ơn vợ chồng nhà Dặm đã hết lòng giúp bà thỏa nguyện được tâm đức cho đời, bà thương vợ chồng nó nhiều lắm, kiếp sau còn được làm mẹ bà mong có những đứa con như vợ chồng nó ,điều mong muốn cuối cùng của bà là chuyển vào tài khoản của vợ chồng nhà Dặm một số tiền lớn đang để bên tài khoản của bà Thanh để vợ chồng nó khuếch trương công việc làm ăn có điều kiện mở rộng lòng từ bi nhân đức cứu giúp cho đời .Số tiền quá lớn thằng Dặm bối rối xin ý sư thầy ,Người chắp tay niệm phật nói nhẹ như hơi thở "Cây từ bi đã kết trái nẩy hạt thiện ,nay người đã trao hạt thiện vào tay vợ chồng con, con hãy nhận mà làm cho nó nảy sinh nhiều hạt thiện .cõi này còn cần nhiều lắm những tấm lòng từ bi chí thiện đừng phụ lòng người trong cõi Như Lai" nghe đến đây con Thường bỗng nấc lên nó chạy đến trước ảnh bà Phúc quỳ xuống khóc "Mẹ ơi...sao mẹ quan tâm chúng con như mẹ sinh ra chúng con vậy... "xong việc bà Thanh xin phép ra về để làm nốt phần việc còn lại .Thằng Dặm đưa vợ về nhà, trên đường đi nó cứ bâng khuâng, hình ảnh bà Phúc cứ vương vấn mãi trong đầu nó .
Có một chiếc xe con đến thăm chùa ông giáo sư mới từ thành phố Hồ chí Minh ra Hà nội .Về hưu đã lâu nhưng công việc cứ níu ông ở lại, trong bối cảnh đất nước đô thị hóa như vũ bão, một kiến trúc sư già ,đầy mình kinh nghiệm như ông không lúc nào rỗi việc . Mới đây sau lần tai biến nhẹ bởi căn bệnh cao huyết áp đeo đẳng trong ông nhiều năm ông mới nghỉ hẳn .Các con ông đã lần lượt ra nước ngoài học và chúng đều ở lại bên ấy làm việc ,vợ ông đã sang Mỹ ở với đứa con trai lớn ,đứa thứ hai ở Úc chúng đều đã có gia đình yên ấm ,ông cũng từng sang những nơi ấy nhưng thấy nó không phù hợp với cách sống của ông .Với ông tổ quốc là một khái niệm rất thiêng liêng nó ngấm vào ông từ hồi còn là cậu nghiên cứu sinh du học ở nước ngoài, bây giờ có tuổi ông càng không thể rời xa được nó ,bán căn nhà ở Sài gòn ,ông ra Hà nội nơi có nhiều bạn bè thời trai trẻ, mua một căn hộ nhỏ trong khu trung cư ở vùng ngoại ô yên tĩnh, với ý định sống nốt quãng đời còn lại trong yên bình thanh thản ,lần theo nguồn tin của bạn bè, người ông nặng nghĩa yêu thương đã mất ,ảnh và bài vị đã được đưa lên một ngôi chùa nhỏ gần đây . một sự thôi thúc mãnh liệt ông lặn lội tìm kiếm sau nhiều ngày ông đã tìm ra ,nhìn ảnh người thương năm ấy ,vẫn là đôi mắt ánh lên vẻ yêu đời nụ cười tươi vô tư ,như bị hút hồn ông bật khóc .Từ đấy ông hay đến chùa. Một ngày chủ nhật như thường lệ ông đến nơi đặt khung ảnh người xưa , bỗng lùi lại ngồi xuỗng bậu cửa . "Nàng vừa từ trong ảnh bước ra" Ông lẩm bẩm, người con gái cũng quay lại nhìn ông,nét bối rối thảng thốt hiện lên mặt, khiến càng giống người ấy .ông chết lặng không nói thành lời ,đứa con gái cất tiếng "Cháu chào bác ! Bác sao thế ạ ?" " ờ ra đây là người thật" ông nghĩ vậy rồi vội chào lại "Chào cháu ,bác không sao ,bác cũng đến đây để thắp hương thôi mà "-"Bác thăp hương cho ai?"- "Người trong ảnh trước mặt cháu đấy" Cô gái reo lên "Đây là mẹ cháu ,bác quen mẹ cháu ạ" Ông giáo sư gật đầu "Bác quen ,rất thân là khác" đứa con gái tự giới thiệu "Cháu là Lan con gái đầu của mẹ Phúc đấy ạ" ông gật đầu chỉ vào bức ảnh "Cháu giống mẹ quá" cái Lan gật đầu "Nhiều người bảo thế ,nhưng tấm ảnh này mẹ cháu chụp từ hồi còn trẻ hơn cháu bây giờ nhiều ,cháu năm nay ngoài 30 rồi đấy" -"trông cháu trẻ như mẹ cháu trong ảnh "-"tại mẹ cháu ngày xưa vất vả" Hai bác cháu thắp hương khấn vái ,truyện trò một lúc xong lên chào sư thầy rồi về ,ra đến cổng cái Lan bảo "Trông dáng bác rất giống một người ,lúc bác bước vào cháu cứ tưởng anh ấy,hôm nào cháu chỉ cho bác ,hôm nay cháu vội,không ghé vào nhà anh ấy được" ông già cười đôn hậu "Cháu bới đâu ra được ai giống ông già đau khổ này chứ" rồi hai bác cháu chia tay.
Chủ nhật tiếp ông lại đến thấy cái Lan đứng lễ với một chàng trai hơn nó chừng vài tuổi hai đứa có nhiều nét giống nhau ông đồ rằng chúng là hai anh em hoặc họ hàng gì đấy .Đã quen nên ông vào thẳng chỗ hai đứa .sau khi bắt tay cái Lan giới thiệu với bạn"Đây là Bác Huy bạn cũ của mẹ em đấy"rồi nó lại giới thiệu với ông "Đây là anh Dặm người làng đây, sinh thời mẹ cháu quý anh ấy lắm bác ạ" Dặm nắm chặt tay ông "Cháu rất vui được quen bác" .Lễ xong Dặm mời cả ông Huy và Lan về nhà mình ,mẹ Thường ngỡ ngàng nhìn ông ,rồi đi pha nước mời khách .Đang truyện vui thì bọn trẻ con kéo về ,chúng ào đến mẹ Thường, mẹ nó nghiêm mặt "Các con đã chào ông chào cô chưa" hai đứa trẻ lon ton chạy đến "Cháu chào Ông ,Cháu chào cô Lan" Lan ôm cả hai đứa "Ôi hai đứa ,cô yêu quá cơ ,thế các cháu đi chơi đâu về" Thằng Đồng khoe "Chúng cháu đi học vẽ ạ" "Hả ,học gì" "Học vẽ năng khiếu đấy" Bố Dặm nó phải thanh minh thay cho các con "Trường đây họ mới mở lớp dạy vẽ cho các cháu lứa tuổi mẫu giáo ,Mẹ Thường nó cho chúng đi học ,hy vọng nay mai làm kiến trúc sư đấy" cái Lan reo lên "Ha ha chào kiến trúc sư tí hon" Thấy nói đến nghề của mình ông Huy vui lắm ông nói với bon trẻ "Các cháu thích học ngành kiến trúc hả ,ông là kiến trúc sư già đây" rồi ông xoa đầu hai đứa ,con Liên láu lỉnh "Ông ơi ông dạy cháu vẽ nhá" thằng Đồng chen ngay vào "Ông ơi ông dạy cháu ,đừng dạy nó ,nó là con gái không làm được kiến trúc được đâu" hai đứa quấn lấy ông như là đã quen từ lâu lắm
Hôm ấy về nhà ông Huy vui lắm lâu lắm rồi ông mới được sống trong không khí gia đình vui như vậy. mà sao những con người này dễ mến vậy nhỉ ,cái Lan thì không nói làm gì nó giống bà ấy như đúc ,quý nó là đương nhiên ,còn hai vợ chông nhà kia với bọn trẻ con đáng yêu ấy nữa xa lạ mà sao thấy gần gũi đầm ấm quá ông không cắt nghĩa được ,rồi ông tự cười mình, già rồi sống một mình thành ra lẩn thẩn ,từ đấy cứ mỗi lần thăm bà Phúc ông lại ghé thăm nhà Dặm, mối thân tình trở nên khăng khít, lâu không tới thăm được là ông nhớ bọn trẻ đến cồn cào .Vợ chồng nhà Dặm cũng rất quý ông ,nhất là thằng Dặm ,biết ông là kiến trúc sư lúc nào rảnh là lại xoắn đến để học hỏi có những vấn đề lý thuyết rất mông lung đọc mãi vẫn không hiểu ,nghe ông giảng giải nó hiểu ngay ,ông giảng một nó hiểu được hai ,ba, làm cho ông cũng phải ngạc nghiên ,có những vấn đề rất khó diễn giải ,ông giảng giải mà chính ông cũng còn thấy khó hiểu thế mà nó lại hiểu được ,mỗi lần như vậy ông lại vỗ trán ,chắc mình với thằng này có thần giao cách cảm .Thằng Dặm gọi ông là thầy nó bảo sẽ theo ông học suốt đời ,qua ảnh hưởng của mình ông giới thiệu cho nó được rất nhiều mối làm ăn tốt .Vợ chồng nhà Dặm thấy ông sống một mình cũng rất thương ,nhất là mẹ Thường lúc nào rảnh là lại đưa các con đến chơi với ông
Vào một ngày chủ nhật Ông Huy ,cái Lan và con nó cùng vào nhà Dặm chơi mọi người truyện trò vui như tết tụi trẻ reo hò đùa nghịch vui lắm, bà Thanh về xuống máy bay bà đến ngay nhà Dặm bước vào cửa Thấy ông Huy.vợ chồng Dặm cùng cái Lan đang quấn quýt bên nhau đùa vui cùng bon trẻ bà hét lên "Trời ơi ,sao lại thế này" rồi loạng choạng suýt ngã cái Thường cái Lan cùng chạy ra đỡ "Có sao không cô" cái Thường lo lắng hỏi "Gì mệt quá hả gì" cái Lan cũng lo lắng không kém, sau một hồi trấn tĩnh bà Thanh bảo "Cô không sao tại vừa xuống máy bay nên hơi mệt thôi" rồi bà nhìn sang Huy "Sao anh ra ngoài này mà không báo cho em" Ông Huy cười hì hì "Có gì đâu đàn ông di chuyển chỗ ở là chuyện bình thường ấy mà ,cô về bao nhiêu lần cũng có báo cho anh đâu" cái Lan reo lên "Ô thế hai người quen nhau à ,gì Thanh ơi bác này là bạn mẹ cháu đấy" bà Thanh gật đầu "ờ gì biết" mẹ Thường giới thiệu thêm " anh Dặm nhà cháu nhận bác là thầy xin theo học suốt đời đấy" bà Thanh tròn mắt "Hả"rồi bà tất tả "để cô lên chùa cái đã" mấy đứa giữ lại bảo bà nghỉ một lát đã nhưng bà vùng ra "Không để cô lên lễ chùa rồi thắp cho bà Phúc nén hương đã". Tới nơi thắp hương khấn lễ xong bà ôm lấy ảnh bạn khóc .
Bà Thanh không thể giải thích được .Truyện Huy và Phúc có chung một đứa con chỉ có Phúc và bà biết ,bà đã hứa với Phúc là sống để bụng chết mang đi không nói cho ai biết kể cả Huy . không có bằng chứng nào chỉ ra thằng Dặm là con chung của hai người nhưng bằng linh cảm bà thấy điều ấy gần gũi lắm .Lẽ nào trời phật thương cảm cho cha con ,mẹ con họ được ở gần nhau .Tối hôm ấy về khách sạn nhớ lại nét mặt rạng rỡ của ông Huy lúc ở nhà thằng Dặm ,nhớ lại cảnh vợ chồng nhà Dặm ,cái Lan và lũ trẻ con quấn quýt bên ông Huy bà xôn sao trong lòng .Thương ông anh họ sống cô độc một mình ,là người phụ nữ gần xuốt đời sống trong cô đơn bà hiểu thế nào là nỗi đau của người sống đơn độc .Bà cũng biết cuộc tình của vợ chồng Huy không mấy êm đẹp họ sống với nhau bởi nghi thức chứ không có tình yêu bà muốn làm cái gì đó bù đắp vào cuộc tình đầu tiên của ông anh họ mà bà vun đắp không thành bà quyết định cho ông biết sự thực mong rằng tình cảm giữa ông , gia đình nhà Dặm và chị em cái Lan sẽ xích lại gần nhau hơn
Đêm hôm ấy bà viết kín mấy trang giấy kể lại toàn bộ sự việc.từ việc Phúc có thai ,đến việc hai chị em đưa nhau đi viện để Phúc sinh con ,việc phải cho đi đứa con , việc Phúc lấy chồng bị loại khỏi biên chế. rồi những ngày bệnh nặng lúc chỉ có hai người bà Phúc vẫn nhắc tới ông rồi truyện các bà gặp thằng Dặm .gặp sư thầy .Cuối cùng bà còn ghi đây là truyện riêng của ông và bà Phúc xem xong nên đốt đi không nên để người khác biết đây là ý nguyện của bà Phúc .Sáng hôm sau bà đến nhà riêng của ông Huy chơi, lúc chia tay vào thành phố Hồ Chí Minh làm việc bà mới rút phong thư để lên bàn bảo lúc nào rảnh thì đọc có việc gì cần trao đổi chờ lúc bà quay ra, xong bà ra sân bay bay đi... hai ngày sau bà nhận được điện của thằng Dặm báo ông Huy bị đột quỵ nặng bà Thanh tất tả bay ra .tới nơi thấy thằng Dặm và mấy người bạn cũ ngồi đấy ,ông Huy nằm thiêm thiếp như ngủ, quanh người lủng lẳng ống truyền dịch ,ống thở ô xy bà Thanh gọi như quát "Anh Huy em đây! Thanh đây có nhận ra em không" đôi mắt người bệnh hơi mở ra một chút rồi lại khép lại một dòng nước mắt chẩy ra thằng Dặm vội lấy giấy thấm bà Thanh ôm ông khóc nức nở "Em hại anh rồi anh Huy ơi ,sao em lại ngu thế chứ "Đôi mắt lại hơi hé ra hình như ông lắc đầu. bà Thanh gọi điện vào thành phố Hồ Chí Minh nhờ người ta báo cho vợ con ông đang ở nước ngoài .thêm hai ngày nữa cậu con thứ hai ở úc mới về tới nơi ,nó nhìn ông trân trân chẳng biết làm gì rồi móc điện thoại gọi mẹ, tròn tuần vợ ông cùng cậu con lớn có mặt vừa thấy ông bà đã gào lên "ới ông ơi là ông ở bên ấy với con sung sướng ,thuốc men đầy đủ thì không ở ông lọ mọ về đây làm gì cho khổ mẹ con tôi thế này..."cô y tá phải ra bảo bà đừng làm ầm ỹ kẻo ảnh hưởng đến các bệnh nhân khác ,rồi cô bảo thằng Dặm "Anh là con trai bệnh nhân hả ? Chuẩn bị đưa cụ ra xe đi chụp cắt lớp" Thằng Dặm dạ vâng gật đầu ,bà vợ ông cuống lên "Ấy không... nhà tôi... con tôi..." rồi bà nhìn thằng Dặm "À mà thôi nhờ cháu vậy các em nó lớ ngớ chẳng biết làm gí cả...cháu ở quê ra à, giúp cô cháu nhá..."Thằng Dặm lẳng lặng theo chị y tá , bà quay sang thanh minh với bà Thanh "Tôi ít về quê ông ấy, nên con cháu ở quê chẳng biết đứa nào cả, ấy cứ nhìn người mà đoán vậy thôi" bà Thanh ậm ừ không trả lời .
Tình hình không cải thiện bệnh tăng nặng , ngọn lửa khi sắp tắt thường bùng lên lần cuối ,sự sống của người ta khi sắp hết tự nhiên cũng hồi lại một cách mãnh liệt ,có thể đây là sự dẫy dụa cuối cùng của sự sống trước khi bị cái chết đè bẹp .Chiều hôm ấy ông Huy chợt tỉnh lại ,ông đưa mắt nhìn mọi người ,toàn những khuôn mặt thân thiết vây quanh ,bạn bè ,anh em ,họ hàng ,vợ con , ai cũng hỏi "Bác nhận ra cháu không " "Anh nhận ra em không " "Ba nhận ra con không " "Mày nhận ra tao không" ... Đến khuôn mặt thằng Dặm thì ông dừng lại ,ông nhìn nó lâu lắm như muốn nói điều gì mấy ngón tay trái của ông động đậy như hiểu ý, thằng Dặm nắm lấy tay ông gọi giọng tha thiết lắm "Thầy ơi...con Dặm của thầy đây ,thầy nhận ra con chứ..." đôi mắt nhìn nó đăm đăm hai dòng nước mắt chảy dài xuống gối ...chảy mãi... rồi từ từ khép lại .
Đám tang ông được tổ chức đơn giản ,chóng vánh , vợ ông và người con lớn đã theo đạo tin lành nên không nặng nề nghi lễ .Linh cữu được mai táng ở nghĩa trang làng thằng Dặm vì dù sao đây cũng là nơi gắn bó cuối đời ông .Vợ con ông muốn bán số tài sản còn lại của ông, bà Thanh đứng ra mua hết ,căn hộ bà để ở còn cái xe cũ bà cho thằng Dặm để nó tập lái, đứa con thứ hai của ông lưu lại thêm mấy ngày, nó nhờ Bà Thanh và thằng Dặm cho ông lên chùa để khỏi quạnh hương khói, được chỉ vẽ cách làm ,nó cũng về phóng to một cái ảnh thời còn trẻ của ông gửi thằng Dặm để ngày nào đẹp thì đưa ông lên chùa ,Dặm nhận lời ,nó bay về úc...
Thời gian trôi nhẹ nhàng ,ngày tháng trôi nhẹ nhàng bà Thanh đã về ở hẳn trong nước ,công ty ở nước ngoài đã bán cho người khác ,sở hữu căn chung cư nhưng bà sống ở nhà vợ chồng Dặm là chính bà góp tiền cùng vợ chồng nhà Dặm đầu tư vào khu dưỡng lão ,ủng hộ trại trẻ mồ côi .Thằng Dặm tóc đã điểm bạc thỉnh thoảng lái chiếc xe cũ của ông giáo sư lên chùa chơi chú Tiểu lên trụ trì thay Sư thầy đã viên tịch vẫn bảo "Thí chủ trông giống như ông giáo sư ngày trước" ngày giỗ ,ngày rằm con cháu bà Phúc về thắp hương cho mẹ rồi vào nhà thằng Dặm làm cơm ăn như là nhà nó có giỗ vậy Thỉnh thoảng con cháu ông Huy từ nước ngoài về thăm viếng phần mộ ông cũng ghé vào nhà Dặm đông vui lắm .Tháng nào vợ chồng nhà Dặm cũng lên chùa lễ không lần nào quên thắp hương khấn ông Huy ,bà Phúc,ảnh hai người để trên cùng bệ thờ sát nhau, lần nào nhìn ảnh mẹ Thường nó cũng khen "Hai cụ đẹp đôi quá".
Y-C
Em khâm phục anh nhiều lắm!
Hôm nọ em tranh thủ ... Tem nên chưa kịp đọc hết .
Hôm qua em đã comt tiếp mà sao giờ em hổng thấy đâu?
Câu truyện thật khó tin phải không anh?
Nhưng em tin đó là tấm lòng anh, trí tuệ và lòng nhân hậu của tác giả